1-گستره قوانین اسلامی:

امام خمینی(ره) به عنوان یک اسلام شناس نمونه,در این مورد فرموده اند:«اسلام دین سیاست است.با تمام شئونی که اسلام دارد,این نکته برای هر کسی که کمترین تدبری در احکام حکومتی, سیاسی ,اجتماعی و اقتصادی اسلام بکند,آشکار می گردد.پس هر که را که گمان بر او برود که دین از سیاست جدا است,نه دین را شناخته,نه سیاست را.»¹ صحیفه نور ج1 ص 6

2- سیره پیشوایان دین:

سیره رسول اکرم(صلوات الله علیه) نشان دهنده این است که دین از سیاست جدا نیست.آن حضرت ضمن تشکیل حکومت, مسئولیت اجرایی و قضایی آن را نیز بر عهده داشت.امیر المؤمنان (علیه السلام) نیز حکومتی بر اساس اجرای عدل و دستورات الهی بنا نهاد. حکومت کوتاه مدت امام حسن(علیه السلام),قیام خونین امام حسین(علیه السلام) و مشروع ندانستن حکومتهای وقت از سوی امامان دیگر(علیهم السلام)همه بیانگر این واقعیت است که آموزه های سیاسی و «تشکیل حکومت صالح» از ضروریات دین اسلام است.

3- اهداف سیاسی – اجتماعی بعثت انبیاء:

در قرآن,پرداختن به مسائل سیاسی و اجتماعی،  اصلاح امور جامعه و برقراری مناسبات عادلانه از اهداف نبوت و از تعالیم سیاسی دین اسلام است.تعدادی از آیات که گواهی بر این مطلب هستند عبارتند از:

1-((لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَ أنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَ المیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ وَ أنزَلنَا الحَدِیدَ فیهِ بأسٌ شَدِیدٌ وَ مَنافِعُ لِلنّاسِ)² سوره حدید آیه25

«به راستی که پیامبران را با پدیده های روشن فرستادیم و همراه آنان کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم به دادگری برخیزند و آهن را که در آن نیروی سخت و سودهای فراوان برای مردم است پدید آوردیم.»

2-((وَ لَقَد بَعَثنا فِی کُلِّ اُمَّةٍ رَسُولاً اَنِ أعبُدُوا اللهَ وَ أجتَنِبَوُا الطاغُوتَ))³ سوره نحل آیه 36

«و به راستی در هر امتی رسولی فرستادیم تا خدا را بپرستید و ازپیروی [حکومت] طاغوت دوری جویید.»

4-مبانی قرآنی دین و سیاست:

1-اختصاص حاکمیت و ولایت همه جانبه خداوند برای رسول و اولیای خاص او.((اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمونَ الصَّلاهَ وَ یُؤتُونَ الزَّکاةَ وَ هُم راکِعُونَ))⁴.«همانا ولی و سرپرست شما

تنها خداوند و رسولش است و کسانی که ایمان آوردند؛همان کسانی که نماز را به پا می دارند و در حال رکوع زکات می پردازند.» سوره مائده آیه 55

2- اثبات امامت و رهبری سیاسی-اجتماعی برای رسول الله(صلوات الله علیه) و امامان معصوم (علیهم السلام).((اِنَّ اللهَ یَأمُرُکُم اَن تُؤَدُّوا الأَماناتِ إِلَی أَهلهِا وِ إِذا حَکَمتُم بَینَ النّاسِ أَن تَحکُمُوا بِالعَدلِ...)) ⁵ سوره نساء آیه 58 «خداوند به شما فرمان می دهد که امانتها را به صاحبانشان بدهید و هنگامی که میان مردم داروی می کنید به عدالت داوری کنید» امام رضا علیه السلام در تفسیر این آیه فرموده اند:«اهل امانت امامان هستند هر امامی امانت امامت را باید به امام بعد خود بسپارد»⁶ تفسیر نور الثقلین ج 1 ص 496

3- اثبات حکومت و خلافت در زمین برای برخی از پیامبران گذشته مانند حضرت داود و سلیمان (علیه السلام).((یا داوُدُ اِنّا جَعَلناکَ خَلِیفَةً فِی الأَرضِ فَاحکُم بَینَ النّاسِ بِالحَقِّ)) سوره ص آیه 26⁷.«یا داود!ما تو را در زمین خلیفه قرار دادیم. پس بین مردم به حق داوری کن.»

4- قرآن داوری بین مردم را از وظایف پیامبران می داند.((وَ داوُدَ وَ سُلَیمانَ إِذ یَحکُمانِ فِی الحَرثِ...))⁸. سوره انبیاء آیه78 «و داود و سلیمان هنگامی که در مورد کشتزاری داوری می کردند...»

5-دعوت به کارشورایی و جمعی کردن.((َو شاوِرهُم فِی الأَمرِ فَإِذا عَزَمتَ فَتَوَکَّل عَلَی اللهِ))⁹. سوره آل عمران آیه 159«در کارها با آنها مشورت کن,اما هنگامی که تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن»

6-مبارزه با فساد و تباهی,ظلم زدایی و عدل گستری از وظایف اهل ایمان است.((وَ لا تَرکَنُوا إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النّارُ))¹⁰. -سوره هود آیه 113«بر ظالمان تکیه نکنید که موجب میشود آتش شما را فرا گیرد»

7- احترام به حقوق انسانها و کرامت بخشیدن به آنها از اصول سیایت ادیان الهی است.((وَ لَقَد کَرَّمنا بَنِی آدَمَ ...))¹¹. سوره اسراء آیه 70«ما آدم زادگان را گرامی داشتیم.»

8-امر به جهاد و مبارزه با طاغوت و ظالمان و... .((یا أَیُّها النَّبِیُّ جاهِدِ الکُفّارَ وَ الُمُنافِقِینَ وَ اغلُظ عَلَیهِم))¹².سوره تحریم آیه 9 «ای پیامبر با کفار و منافقین پیکار کن و بر آنها سخت بگیر»

9-اثبات سلطنت و حکومت برای برخی از حاکمان صالح و عادل.((وَ قالَ لَهُم نَبیَّهُم إِنَّ اللهَ قَد بَعَثَ لَکُم طالُوتَ مَلِکاً))¹³.سوره بقره آیه 246 «و پیامبرشان گفت:خدا طالوت را برای زمامداری شما مبعوث